Το κόκκινο κρασί βοηθά την καρδιά, αλλά πώς;

Πολυφαινόλες, όπως η ρεσβερατρόλη και η κουερσετίνη, μπορούν να ενεργούν από κοινού για την προώθηση της καρδιαγγειακής υγείας

Είναι μία από τις βασικές συζητήσεις στη μελέτη του κρασιού και της υγείας: Έτη ερευνών δείχνουν ότι το κρασί, όταν καταναλώνεται με μέτρο, βελτιώνει την καρδιά και την υγεία του κυκλοφορικού. Αλλά για αυτό ευθύνεται το οινόπνευμα, ή υπάρχει κάτι ιδιαίτερο στο κρασί;

Πρόσφατες μελέτες με επίκεντρο τις αντιοξειδωτικές ενώσεις, τις

πολυφαινόλες, που βρίσκονται στο κόκκινο κρασί, όπως η ρεσβερατρόλη, η κουερσετίνη και διάφορες ανθοκυανιδίνες, υποδηλώνουν ότι οι ενώσεις αυτές διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο. Από την άλλη πλευρά, μια εκπληκτική νέα μελέτη από τη Νότια Κορέα ισχυρίζεται ότι η κατανάλωση αλκοόλ οδηγεί πράγματι στην συσσώρευση πλάκας στις αρτηρίες, οδηγώντας σε στεφανιαία νόσο και αυξάνοντας τον κίνδυνο καρδιακών προσβολών.

Η μελέτη του Dipak Das, της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Connecticut και του Alberto Bertelli, του Πανεπιστημίου του Μιλάνου, που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Journal of Cardiovascular Pharmacology», παρέχει μια επισκόπηση της τρέχουσας σκέψης σχετικά με την ανάλυση των αποτελεσμάτων των διαφόρων επιδημιολογικών και πειραματικών μελετών, που βρίσκουν ότι η μέτρια κατανάλωση κόκκινου κρασιού βελτιώνει την καρδιαγγειακή υγεία.

Οι Das και Bertelli ξεκίνησαν την μελέτη, επειδή, όπως γράφουν στην έκθεση, "η πειραματική βάση για τα οφέλη στην υγεία, δεν είναι πλήρως κατανοητή." Ο Das έχει συγγράψει πολλές μελέτες που εξετάζουν τη χημική σύνθεση των σταφυλιών. Στις αναλύσεις αυτές, κρίνει ότι η ρεσβερατρόλη, που βρέθηκε στα σταφύλια, καθώς και οι ανθοκυανιδίνες, που βρέθηκαν στους σπόρους, είναι η κύρια αιτία πίσω από το όφελος στο κυκλοφοριακό. Αυτό εξηγεί γιατί το κόκκινο κρασί προσφέρει μεγαλύτερα οφέλη για την υγεία της καρδιάς από ότι το λευκό, λόγω των στοιχείων που έρχεται σε επαφή το κόκκινο κρασί κατά τη διάρκεια της ζύμωσης.

Αλλά η βιομηχανική έρευνα αντιμετωπίζει εμπόδια όταν πρόκειται για την ανάπτυξη συνθέσεων του κόκκινου κρασιού, σε ένα φαρμακευτικό προϊόν. Η τρέχουσα έρευνα δείχνει ότι η ρεσβερατρόλη πρέπει να προσληφθεί σε πολύ υψηλές δόσεις πριν δείξει κάποιο αποτέλεσμα. Πόσο υψηλό; Ισοδυναμεί με δεκάδες έως εκατοντάδες πόσιμα μπουκάλια κρασί την ημέρα. Και όμως, η μέτρια κατανάλωση κόκκινου κρασιού φαίνεται να μειώνει τον κίνδυνο καρδιακών προσβολών, εγκεφαλικών επεισοδίων και ακόμη και τη νόσο του Alzheimer, σύμφωνα με τη μελέτη. Έτσι, πώς η ρεσβερατρόλη επιδρά στο κόκκινο κρασί, αλλά με τόσο χαμηλές δόσεις;

Μετά την εξέταση των αποτελεσμάτων από τις 70 μελέτες, ο Das και ο Bertelli υποθέτουν ότι, ενώ σε εργαστηριακές δοκιμές η ρεσβερατρόλη έχει χαμηλή βιοδιαθεσιμότητα (δηλαδή το σώμα μπορεί να απορροφήσει μόνο ένα μικρό ποσοστό των χημικών, κατά την κατάποση), άλλες ενώσεις με κόκκινο κρασί με υψηλότερο μοριακό βάρος, δηλαδή με κουερσετίνη, μπορεί να «διαφοροποιούν τη δραστηριότητα" της ρεσβερατρόλης, βοηθώντας το σώμα να απορροφήσει την ένωση αυτή και να την αποθηκεύσει για μελλοντική χρήση, στο ήπαρ και τα νεφρά, προσφέροντας έτσι "σημαντική καρδιακή βιοδιαθεσιμότητα."

Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, ένα συνθετικό χάπι ρεσβερατρόλης είναι απίθανο να είναι αποτελεσματικό σε χαμηλές δόσεις. Από την άλλη πλευρά, 450ml Pinot Noir Αυστραλίας, ή τρία ποτήρια, είναι "περισσότερο από επαρκή για την επίτευξη των επιπέδων της ρεσβερατρόλης, των 100 nanomoles σε ένα μικρογραμμομόριο," το οποίο συνθέτει μια αποτελεσματική δόση.

Ενώ στις προηγούμενες μελέτες το κόκκινο κρασί δείχνει να είναι καλό για το κυκλοφορικό σύστημα, μια μελέτη από τη Νότια Κορέα προσθέτει μια προειδοποίηση σχετικά με το αλκοόλ στα ποτά. Η μελέτη, που δημοσιεύεται στο περιοδικό BMC Public Health, εξετάζει τις συνήθειες 4.302 Κορεατών, ηλικίας 50 ετών και άνω, ψάχνοντας την σχέση μεταξύ της ημερήσιας κατανάλωσης αλκοόλ και των κινδύνων της αρτηριακής φλεγμονής ή της συσσώρευσης πλάκας στα τοιχώματα των αρτηριών.

Συγκρίνοντας τα υπερηχογραφήματα στις καρωτίδες των συμμετεχόντων ανάλογα με τις συνήθειες κατανάλωσης οινοπνεύματος, βρήκαν ότι η κατανάλωση αλκοόλ φαίνεται να έχει ελάχιστη συνολική επίδραση τόσο στο φράξιμο των αρτηριών όσο και στην πήξη του αίματος στις γυναίκες.

Οι άνδρες είναι μια ιδιαίτερη ομάδα έρευνας. Σε σύγκριση με άνδρες που δεν έπιναν καθόλου αλκοόλ, αυτοί που έπιναν περισσότερα από τρία οινοπνευματώδη ποτά ημερησίως παρουσίασαν 97 τοις εκατό υψηλότερη επικράτηση της συσσώρευσης πλάκας στην αρτηρία της καρωτίδας. Αυτοί που έπιναν λιγότερο είχαν παρόμοιο ποσό συσσώρευσης πλάκας με αυτούς που δεν έπιναν καθόλου. Οι επιστήμονες παραδέχονται ότι η ακριβής σχέση μεταξύ της αρτηριακής υγείας με το αλκοόλ παραμένει ασαφής, αλλά εικάζουν ότι όταν το λίπος αρχίζει να συγκεντρώνεται στα τοιχώματα των αρτηριών, η κατάχρηση αλκοόλ επιδεινώνει την κατάσταση.